Przewóz towarów na paletach wciąż zyskuje na popularności. Jednak wiąże się też z licznymi wyzwaniami zarówno w zakresie organizacji obiegu palet, jak i utrzymania ich jakości. Firmy muszą zadbać o odpowiedni system wymiany, precyzyjną ocenę stanu technicznego palet oraz przestrzeganie norm, które wpływają na bezpieczeństwo i wydajność procesów logistycznych. Jakie są zasady wymiany palet?
Największe wyzwania związane z wymianą palet w transporcie
Zarządzanie gospodarką paletową to złożony proces, który wymaga nie tylko koordynacji między różnymi podmiotami w łańcuchu dostaw, ale także dbałości o szczegóły, takie jak standardy jakości, ewidencja i terminowość. Jednym z największych wyzwań jest utrzymanie równowagi pomiędzy liczbą otrzymanych a oddanych palet, co wiąże się z koniecznością stosowania precyzyjnych systemów monitorowania.
Często dochodzi też do rozbieżności w jakości palet, gdzie oczekiwane są palety w idealnym stanie, a dostarczane są uszkodzone lub niestandardowe. To prowadzi do sporów i opóźnień, a w konsekwencji do strat finansowych. Kolejnym problemem jest brak precyzyjnych ustaleń dotyczących wymiany, co skutkuje nieporozumieniami między stronami i może generować dodatkowe koszty.
Obieg palet w branży logistycznej – jak zoptymalizować procesy transportowe?
Gospodarka paletowa w dużym stopniu wpływa na procesy związane z transportem i magazynowaniem towarów. Obecnie wyróżniamy dwa główne systemy obiegu palet:
System 1. Pool paletowy – firmy wynajmują palety od operatora (np. CHEP, LPR), który zarządza ich dystrybucją, odbiorem i naprawą. To rozwiązanie eliminuje konieczność zakupu i magazynowania palet, a także ułatwia rozliczenia między partnerami handlowymi.
System 2. Wymiana 1:1 – w tym systemie dostawca towaru dostarcza go na paletach, a odbiorca zwraca równą liczbę identycznych palet, np. EPAL w podobnym stanie technicznym. Ten system wymaga szczegółowych ustaleń między stronami i może prowadzić do sporów dotyczących jakości palet.
Prawidłowe zarządzanie obiegiem palet ma ogromne znaczenie dla optymalizacji kosztów transportu, ponieważ usprawnia procesy logistyczne, skraca czas dostaw i poprawia relacje z partnerami handlowymi.
Wymiana palet – zasady i procedury
Warunki wymiany palet powinny być precyzyjnie określone w umowie, uwzględniając ich rodzaj, stan, a także sposób rozliczania ewentualnych braków lub uszkodzeń. W momencie dostawy kierowca weryfikuje stan dostarczonych palet i odbiera od odbiorcy taką samą liczbę palet o porównywalnej jakości. Cały proces powinien być udokumentowany, najlepiej za pomocą kwitu paletowego, zawierającego informacje o liczbie i rodzaju wymienionych palet, podpisanego przez osoby decyzyjne dla każdej ze stron.
Rodzaje palet w transporcie – czym różnią się palety EPAL od EUR?
Palety EPAL i EUR to dwa najczęściej spotykane typy palet używanych w transporcie, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się identyczne, jednak różnią się w kilku kluczowych aspektach.
Palety EPAL
Palety EPAL (European Pallet Association) to drewniane palety certyfikowane przez organizację EPAL, która nadzoruje ich produkcję, naprawę oraz kontroluje ich jakość i zgodność z normą EN 13698-1. Są one oznaczone symbolem EPAL na wspornikach, co potwierdza ich autentyczność i standaryzację w wymiarach, nośności oraz materiałach. Palety EPAL występują w kilku rozmiarach, np. 1200x800 mm, 1200x1000 mm, 800x600 mm.
Licencja EPAL to gwarancja jakości, wytrzymałości i wymienności palet, co ułatwia obrót nimi i minimalizuje problemy logistyczne.
Na zdjęciu: Europaleta certyfikowana przez EPAL (źródło: epal.org.pl)
Wymiary palet EPAL
Według PKN EPAL składowe elementy palety EUR 800 x1200 mm mają wymiary:
Nr |
Element |
Ilość elementów |
Długość |
Szerokość |
Grubość |
1 |
Deska dolna skrajna |
2 |
1200 |
100 |
22 |
2 |
Deska górna skrajna |
2 |
1200 |
145 |
22 |
3 |
Deska dolna środkowa |
1 |
1200 |
145 |
22 |
4 |
Wzdłużnica |
3 |
800 |
145 |
22 |
5 |
Deska górna środkowa |
1 |
1200 |
145 |
22 |
6 |
Deska górna pośrednia |
2 |
1200 |
100 |
22 |
7 |
Wspornik zewnętrzny |
6 |
145 |
100 |
78 |
8 |
Wspornik środkowy |
3 |
145 |
145 |
78 |
Palety EUR
Palety EUR to wcześniejszy standard, który powstał w ramach współpracy Kolei Europejskich (UIC). Są produkowane zgodnie z normą UIC 435-2 pod ścisłą kontrolą Międzynarodowego Związku Kolei. Europalety mają na lewym wsporniku logo UIC, a na prawym owalne logo EUR.
W przeciwieństwie do palet EPAL europalety charakteryzują się standardowym wymiarem wynoszącym 1200x800 mm, a waga palety euro powinna być równa 25 kg.
Palety EPAL i EUR – różnice, podobieństwa i zastosowanie
Palety EPAL i EUR różnią się przede wszystkim oznaczeniami, wymiarami i jakością wykonania. Poza tym produkty te są do siebie dosyć podobne. Budowa palet Euro i EPAL jest praktycznie identyczna. To nie przypadek, bo obie nazwy odnoszą się do tego samego typu palety, a różnice wynikają głównie z historii i kwestii organizacyjnych. Nośność palety euro i EPAL o standardowych wymiarach 1200x800 jest zbliżona i wynosi:
Nośność dynamiczna – ok. 1500 kg, jest to maksymalny ciężar, jaki europaleta może unieść podczas ruchu, np. w trakcie transportu wózkiem widłowym.
Nośność statyczna – ok. 4000 kg, jest to maksymalny ciężar, jaki europaleta może unieść w spoczynku, np. ułożona w stosie na podłodze.
Nośność w regale – ok. 1000 kg, jest to maksymalny ciężar, jaki europaleta może unieść, będąc umieszczoną na regałach magazynowych.
„Palety EPAL są preferowane w logistyce międzynarodowej ze względu na ich wyższą niezawodność i większą łatwość wymiany, podczas gdy palety EUR bywają używane w mniejszych, lokalnych operacjach transportowych” – [imię i nazwisko], spedytor w firmie Sawpol
Warto pamiętać, że od 2013 roku EPAL przestał współpracować z UIC, co oznacza, że obecnie tylko palety EPAL mają pełną gwarancję jednolitych standardów, a palety EUR wyprodukowane po tej dacie nie są legalnie wymienialne z paletami EPAL.
Kryteria oceny jakości palet – jakie czynniki mają największe znaczenie?
Stan techniczny
Sprawdzane są uszkodzenia desek, a w szczególności pęknięcia, złamania, ubytki, gnicie, obecność grzybów i pleśni. Deski nie mogą być nadmiernie zużyte ani naprawiane w sposób, który osłabia konstrukcję palety. Nie mniej ważny jest stan techniczny klocków i gwoździ, które muszą być wbite w odpowiednich miejscach i nie mogą wystawać, co mogłoby uszkodzić towar lub zranić osoby obsługujące paletę.
Wymiary palet
Paleta musi spełniać wymagania dotyczące wymiarów określone w normie EN 13698-1 (dla palet EPAL). Dopuszczalne są jedynie niewielkie odchylenia od wymiarów nominalnych, ale nie mogą one przekroczyć określonych wartości.
Oznaczenia
Paleta musi posiadać wszystkie wymagane oznaczenia, takie jak logo EPAL, kod producenta, data produkcji, które powinny być czytelne i trwałe.
Czystość
Paleta nie może być zanieczyszczona. Niedopuszczalne jest stosowanie palet, na których znajdują się resztki towarów, oleje, smary, piasek.
Naprawy
Wymiana desek i klocków w paletach używanych jest dopuszczalna, pod warunkiem, że zostanie wykonana zgodnie z wytycznymi EPAL i przy użyciu odpowiednich materiałów.
Oprócz wymienionych czynników, w ocenie jakości palet mogą być brane pod uwagę również inne aspekty, takie jak wilgotność drewna, obróbka fitosanitarna czy rodzaj użytego surowca.
Zarządzanie paletami w Sawpol – innowacyjne podejście do logistyki
Nasza firma od lat specjalizuje się w transporcie paletowym, oferując kompleksowe rozwiązania w zakresie zarządzania obiegiem palet. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii i podejściu opartemu na optymalizacji procesów logistycznych skutecznie zwiększamy efektywność operacji transportowych.
Bezpieczna przesyłka paletowa
Wybierając nasze usługi, możesz też skorzystać z transportu drobnicowego i wygodnie wysyłać 1-2 palety do swoich odbiorców. Sprawdź ofertę i przekonaj się, jak wiele zyskasz dzięki współpracy z profesjonalistami!
Bibliografia
PKN EPAL, Klasyfikacja jakościowa palet, URL: https://epal.org.pl/wp-content/uploads/2022/02/epal-klasyfikacja-jakosciowa-i-wymiana-palet.pdf (dostęp 20.12.2024).
- Boruta, „Poole paletowe i prawidłowa gospodarka paletowa” w: portal Log4.pl, URL: https://log4.pl/poole-paletowe-i-prawidlowa-gospodarka-paletowa,304,12305.htm (dostęp 20.12.2024).
- Wojciechowski, Kryteria oceny stanu użytkowanych palet ładunkowych płaskich, w: portal Logistyka i Magazynowanie, URL: https://www.logistykaimagazynowanie.pl/artykul/kryteria-oceny-stanu-uzytkowanych-palet-ladunkowych-plaskich (dostęp 20.12.2024).
- Syganiec-Marszewska, „10 sposobów na problemy z paletami” w: portal PoradnikTransportowy.pl, URL: https://poradniktransportowy.pl/04/10-sposobow-na-problemy-z-paletami/ (dostęp 20.12.2024).
Zdjęcie tytułowe: Obraz autorstwa Reproductive Health Supplies Coalition / Unsplash